راهنمای جامع ساخت و طراحی تابلو برق چنج آور

تابلو برق چیست و چه کاربردی دارد؟

قبل از معرفی تابلو برق چنج آور برای شما تعریفی از تابلو برق ارائه می‌دهیم. به‌طورکلی تابلو برق به‌عنوان یک محفظه جهت نصب تجهیزات کنترلی معرفی می‌شود. این محفظه دربردارنده وسایل الکترونیک، قطعات نمایشگر و سیم بندی داخلی خواهد بود. اهمیت تابلو برق به‌گونه‌ای است که طبق استانداردهای جهانی و تحت نظر شرکت‌های مهندسی طراحی و تولید می‌شود. تابلو برق‌ها در ورودی ساختمان و در مسیر جریان برق نصب می‌شوند.

از کاربردهای تابلو برق می‌توان به نظارت، محافظت و کنترل تجهیزات الکترونیکی را نام برد. تجهیزات الکترونیک در تابلو برق توسط دستگاه‌های نمایشگر مورد نظارت قرار می‌گیرند. این تجهیزات به کاربر کمک می‌کنند تا به‌راحتی بتوانند فرکانس، ولتاژ، میزان جریان و توان را مشاهده کنند.

تابلو برق چنج آور چیست؟

یکی از انواع تابلو برق‌ها چنج آور نام دارد. در تعریف ساده از تابلو برق چنج آور می‌توان بیان کرد که تابلو برقی است که به‌صورت اتوماتیک با جابجایی بین دو ورودی برق عمل می‌کند. به لحاظ لغوی عبارت لاتین چنج آور به معنی تغییر وضعیت شناخته می‌شود. به‌طورمعمول از عبارت چنج آور در دستگاه‌های برق اضطراری و در بیان خصوصیات کنتاکت استفاده می‌شود.

تابلو برق چنج آور به مجموعه تجهیزاتی اطلاق می‌شود که به‌منظور جابجایی بار به منابع دیگر مانند دیزل ژنراتور اضطراری مورداستفاده قرار می‌گیرد. نخستین قدم برای طراحی تابلو برق چنج آور کسب اطلاعات لازم جهت انتخاب تجهیزات تابلو و موردنیاز و چگونگی کنترل آن‌ها خواهد بود.

وظایف تابلو برق چنج آور

گاهی اوقات هنگام کار با تجهیزات الکترونیکی نیاز به تعویض منابع خواهید داشت. تابلو برق چنج آور به‌عنوان بهترین گزینه جهت تعویض منابع جریان برق انجام‌وظیفه می‌کند. با استفاده از تابلو برق چنج آور می‌توان جریان برق را از شهری به برق اضطراری تغییر داد. نحوه عملکرد آن به این صورت است که هنگامی‌که از جریان برق شهری استفاده می‌کنیم نیاز به برق اضطراری نخواهد بود. این شرایط موجب می‌شود که تابلو برق موردنظر با قطع کردن اتوماتیک برق اضطراری به‌خوبی این عمل را انجام دهد.

در ساخت تابلو برق چنج آور معمولاً گزینه‌های متعددی مدنظر قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که قیمت خرید تابلو برق چنج آور با توجه به گزینه‌ها و شرایط موجود با تفاوت‌هایی همراه خواهد بود. در حالت کلی وظایف تابلو برق چنج آور را می‌توان به 3 دسته تقسیم‌بندی نمود.

حالت اول

هنگامی‌که مجموعه از شبکه سراسری برق شهری استفاده می‌کند، یو پی اس یا خروجی ژنراتور قطع می‌شود. در این حالت کاربر با زدن کلید مربوط به برق شهر خروجی ژنراتور را قطع خواهد کرد.

حالت دوم

چنانچه شبکه با قطع اتصال برق شهری مواجه شود کاربر با کلید مربوطه برق ژنراتور را وصل می‌کند. با قطع شدن برق پس از مدت مشخص اپراتور یو پی اس را به حالت وصل برده و خروجی یو پی اس وارد مدار خواهد شد.

حالت سوم

زمانی که برق سراسری و شهری قطع‌شده و مشغول استفاده از برق یو اس پی هستید. با وصل شدن برق سراسری بلافاصله ژنراتور اضطراری یا بر یو پی اس قطع خواهد شد. پس از مدت مشخصی با وارد شدن برق شهری به مدار سیستم تجهیز راه‌اندازی خواهد شد.

نکته: چنانچه با قطع شدن برق شهر مواجه شده‌اید برای روشن کردن دیزل ژنراتور به یک سیستم جهت راه‌اندازی نیاز خواهید داشت. بلافاصله و پس از تثبیت ولتاژ فرکانس ژنراتور باید وارد مدار شود. جهت انجام این کار از کلیدهای کنتاکتور، کلید دوطرفه موتور و همچنین کلید اتوماتیک می‌توان استفاده نمود.

راه‌اندازی سیستم چنج آور

برای تولید یک سیستم چنج آور نیاز به حداقل دو کلید مجزا کنتاکتور خواهید داشت. به‌طور الزامی نیاز نیست کلیدها کنار هم قرار بگیرند. این کلیدها می‌توانند در محل‌های جداگانه قرار داشته باشند. بااین‌حال توجه داشته باشید که برای انجام کار باید کنتاکتورها و کلیدها باهم متصل باشند. تجهیزاتی که در انجام این روش نقش جابجایی بار را ایفا می‌کنند به‌عنوان سیستم چنج آور معرفی می‌شوند. در ساخت تابلو برق چنج آور مکانیزم‌های خاصی مورداستفاده قرار می‌گیرند. این مکانیزم موجب جلوگیری از بروز اشتباه خواهد شد.

ساخت تابلو برق چنج آور

برای ساخت تابلو برق چنج آور شما گزینه‌های متعددی پیش رو خواهید داشت. ما در اینجا برای شما انواع چنج آور به لحاظ ساختاری را معرفی خواهیم کرد.

ساخت تابلو برق چنج آور با دو کلید دستی

در ساخت تابلو برق چنج آور با دو کلید دستی کلیدهای یک‌طرفه یا صفر و یک قرار داده می‌شوند. برای قطع و وصل انواع بار در تأسیسات کوچک و متوسط از این نوع چنج آور استفاده می‌شود. درواقع در ساخت تابلو برق چنج آور با دو کلید دستی وضعیت قطع و وصل تعبیه می‌شود. در ساخت این مدل از سیستم چنج آور می‌توان دو کلید مجزا استفاده کرد. توجه داشته باشید که باید یک‌طرف آن‌ها به‌صورت مشترک به هم متصل باشد.

از مزایای این سیستم چنج آور می‌توان به ارزان بودن آن اشاره کرد. علاوه بر این در استفاده از این سیستم می‌توان با طراحی تعداد ورودی نامحدود یک سیستم گسترده ایجاد کرد. منبع جایگزین و کلیدهای اصلی در این سیستم چنج آور این قابلیت را دارند که از آمپراژ متفاوت استفاده کنند.

از معایب این سیستم چنج آور نیز می‌توان به نحوه کار با آن اشاره کرد. این سیستم جهت کارکرد نیاز به آموزش خاص خواهد داشت. علاوه بر این در استفاده از این سیستم چنج آور از اینترلاک الکتریکی نمی‌توان به‌سادگی استفاده کرد. بسته به برند، سایز و نوع کلیدها استفاده از اینترلاک مکانیکی می‌تواند با محدودیت‌های بسیاری همراه شود.

برای آشنایی کامل با اسکلت تابلو برق به عنوان یکی از مباحث مهم در این حوزه، روی لینک کلیک کنید.

ساخت تابلو برق چنج آور با دو کلید موتوردار

با استفاده از این نوع چنج آور می‌توان مشکلات ایجادشده در سیستم کلیدهای دستی را برطرف کرد. کلیدهای دستی در سیستم چنج آور نمی‌توانند قابل‌اعتماد، ایمن و خودکار باشند. برای رفع مشکلات این زمینه از چنج آور با دو کلید موتوردار می‌توان استفاده کرد. ساختار این شناور نیز مانند کلید دستی خواهد بود.

از مزایای استفاده از این سیستم چنج آور می‌توان به بهره‌مندی از اینترلاک الکتریکی اشاره کرد. علاوه بر این با استفاده و ساخت تابلو برق چنج آور در این مدل می‌توان به‌صورت خودکار و دستی حالت جابجایی را پوشش داد. بااین‌حال معایب بهره‌مندی از این روش می‌توانند نیاز داشتن به مدار فرمان و کنترل باشد.

ساخت تابلو برق چنج آور با دو کنتاکتور

روش دیگر طراحی سیستم چنج آور استفاده از کنتاکتور خواهد بود. برای طراحی چنج آور با استفاده از کنتاکتور حداقل نیاز به دو کنتاکتور خواهد بود. این کنتاکتورها را می‌توان کنار هم یا به‌صورت جداگانه قرارداد؛ مانند روش‌های قبلی باید یک اتصال به این کنتاکتورها برقرار باشد.

از مزایای استفاده از این روش می‌توان به قابلیت ورودی نامحدود اشاره کرد. علاوه بر این می‌توان از اینترلاک مکانیکی و الکتریکی به‌صورت هم‌زمان در این چنج آور استفاده کرد.

به‌مانند سیستم‌های قبلی این سیستم چنج آور نیز معایبی همراه خود خواهد داشت.به‌طور مثال درصورتی‌که در مدار فرمان اشکالاتی ایجاد شود امکان جابجایی دستی و خودکار وجود نخواهد داشت. علاوه بر این کنتاکتور به‌عنوان نوع مصرف‌کننده الکتریکی به جهت وصل شدن نیاز به تغذیه خواهد داشت.

خصوصیات تابلو چنج آور (change over)

در اینجا با برخی از ویژگی‌های تابلو برق چنج آور آشنا خواهیم شد.

• ولتاژ کنترل (فرمان) از ۱۲ تا ۲۲۰ ولت AC و DC
• درجه حفاظت IP4X
• قابلیت نصب PLC
• ولتاژ نامی ۴۰۰ ولت

خرید تابلو برق چنج آور

با توجه به اینکه تابلو برق چنج آور در گونه‌های مختلف طراحی می‌شود در خرید آن باید متناسب با نیاز خود گزینه موردنظر را انتخاب کنید. قیمت تابلو برق چنج آور با توجه به گزینه‌های مختلفی می‌تواند متفاوت باشد.