تابلو برق طرح ریتال و هر آنچه از ساخت تابلو برق ریتال باید بدانید!

تابلو برق طرح ریتال (Rittal) ازجمله تابلوهای پرکاربرد در مراکز صنعتی، کارخانجات، کارگاه‌ها، ادارات، بانک‌ها، فروشگاه‌ها، واحدهای مسکونی لوکس و… است این نوع تابلو برق معمولاً برای مکان‌هایی که فضا و آمپر مصرفی کمی دارند مورداستفاده قرار می‌گیرد ازنظر کاربرد مانند تابلوهای سیواکن است، ولی مونتاژ آنها آسان‌تر بوده و زمان کمتری نسبت به تابلوهای سیواکن می‌برند.

دلیل راحت‌تر بودن مونتاژ این تابلو این است که فقط باید سلول‌های جدا به یکدیگر کوپل مکانیکی شوند در این مقاله، کارشناسان تابلو نوین اطلاعات موردنیاز درمورد این نوع تابلو برق را در اختیار شما قرار خواهند داد تا با داشتن اطلاعات کافی، نسبت به انتخاب و سفارش نوع تابلو برق موردنیاز خود اقدام کنید.

انواع تابلو برق طرح ریتال

در ابتدا بهتر است که با انواع این نوع تابلو برق آشنا شویم و سپس به توضیح سایر موارد بپردازیم.

این تابلو برق ازنظر طراحی و کاربرد به سه دسته تقسیم می‌شود:

• تابلو طرح ریتال دیواری
• تابلو طرح ریتال ایستاده
• تابلو طرح ریتال پیانویی یا اپراتوری

تابلو طرح ریتال دیواری

تابلو طرح ریتال نوع دیواری خود به دو مدل تقسیم می‌شود: تابلو طرح ریتال دیواری AE و تابلو طرح ریتال دیواری CM.

این دو مدل تابلو هردو دیواری هستند ولی ازنظر ابعاد با یکدیگر متفاوت هستند. از این دو، مدل CM را می‌توان به‌صورت دو در و در ابعاد بزرگ تولید کرد.

تابلو طرح ریتال ایستاده

تابلوهای ایستاده طرح ریتال نیز به دو مدل تقسیم می‌شوند: تابلو طرح ریتال ایستاده PS4000 و تابلو طرح ریتال ایستاده ES5000. این دو مدل تابلو تفاوت‌های زیادی باهم دارند و هرکدام از آنها دارای خصوصیات منحصربه‌فردی است.

تابلو طرح ریتال ایستاده مدل PS4000: این مدل این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا چند سلول را به یکدیگر متصل کنید تا به ابعاد موردنیاز دست پیدا کنید. دیواره‌های پهلویی و پشتی این مدل یکپارچه نبوده و به‌وسیله‌ی پیچ به هم متصل می‌شوند. به‌همین‌دلیل، قابلیت گسترش ابعاد را دارد. اما اگر شما تنها به یک سلول نیاز دارید، بهتر است به‌جای آن از مدل ES5000 استفاده کنید. دلیل آن هم این است که مدل ES5000 ارزان‌تر از مدل PS4000 است.

تابلو طرح ریتال ایستاده مدل ES5000: در این مدل، تمامی دیواره‌های پهلویی و پشتی یکپارچه هستند و قابلیت اینکه در آینده بتوانید آنها را گسترش بدهید ندارند. اما مزیت بزرگ این مدل ارزان‌تر بودن آن نسبت به مدل PS4000 است. همچنین به‌دلیل یکپارچه بودن بدنه‌ی این تابلو برق، امکان IP (درجه حفاظت) بالاتر را فراهم می‌کند. در قسمت‌های بعدی درمورد درجه حفاظت تابلوهای برق صحبت خواهیم کرد.

تابلو طرح ریتال پیانویی یا اپراتوری

تابلو طرح ریتال نوع پیانویی که به تابلو اپراتوری نیز مشهور است، کاربرد بسیار زیادی در امور کنترلی و مانیتورینگ دارد. این نوع تابلو به شما این امکان را می‌دهد که صفحه‌های نمایشگر و همچنین صفحه کلیدهای کنترلی را برروی آن قرار دهید.

همان‌طور که گفتیم، مونتاژ تابلوهای طرح ریتال از طرح سیواکن آسان‌تر است. فیدرهای خروجی این تابلو می‌توانند فیوز مینیاتوری و یا کلیدهای کامپکت باشد. اگر تصمیم به استفاده از فیوز مینیاتوری دارید بایستی آن را براساس جریان سطح مقطع سیم انتخاب کنید. و اگر قرار است از کلید کامپکت استفاده شود، درصورتی‌که جریان بیشتر از 250 آمپر بود، باید از شینه استفاده کنید.

تابلوهای طرح ریتال نیز همانند تابلوهای طرح سیواکن دارای سه کلید هستند. از این سه کلید، کلید وسطی مربوط به کوپلر و دو کلید کناری مربوط به ورودی است. دراین‌حالت، اگر برق شهری قطع شود، کوپلر کلید دوم را وصل کرده و مصرف‌کننده‌ها از طریق آن تغذیه می‌شوند.

سلول‌های خروجی در طرفین تابلو برق قرار می‌گیرند و فیدرهای خروجی نیز در داخل این سلول‌ها گذاشته می‌شوند. درصورتی که تعداد خروجی‌ها افزایش یابد، لازم است که سلول‌هایی را به طرفین تابلو برق اضافه کنید.

در تابلو برق طرح ریتال، شینه‌ها در قسمت پشت قرار می‌گیرند و فیوزها یا کلیدهای کامپکت به‌وسیله‌ی سیم یا کابل به شینه‌های اصلی متصل می‌شوند. همچنین براساس نیاز سفارش‌دهنده می‌توان قسمتی از درها را با شیشه یا تلق شیشه‌ای پوشاند تا کلیدهای خروجی قابل مشاهده باشند.

تمام شینه‌کاری تابلو باید از قسمت پشت آن انجام شود. فیدرها یا کابل‌های ورودی از مسیر زیر کلیدها به کلیدهای اصلی متصل می‌شوند و خروجی کلید نیز به شینه‌های اصلی مرتبط می‌شود. کلیدهای مصرف‌کننده‌ها نیز باید به‌وسیله‌ی کابل یا شینه به این شینه‌های اصلی متصل شوند. معمولاً اگر جریان تا 250 آمپر باشد از کابل و اگر بیشتر از آن بود باید از شینه استفاده شود این تابلو معمولاً در دورنگ RAL7035 و RAL7032 تولید می‌شود. از این دو رنگ RAL7035 روشن‌تر است.

مونتاژ تابلو برق طرح ریتال

همان‌طور که در ابتدای مقاله ذکر کردیم، مونتاژ آسان یکی از نقاط قوت این تابلو برق نسبت به تابلو برق سیواکن است. ضمن اینکه نسبت به تابلو برق سیواکن فضای کمتری را اشغال می‌کند. به‌همین دلیل، برای مکان‌هایی که فضای محدودی دارند گزینه‌ی بسیار مناسب‌تری است. علاوه‌براینها، در هر دو نوع ایستاده و دیواری آن، نسبت روبند حفاظتی نیز امکانپذیر است. استاندارد ورق استفاده شده برای بدنه‌ی تابلو برق طرح ریتال ضخامت 1.5 میلیمتر و برای درها ضخامت 2 میلیمتر است.

این امکان که بتوانید ستون‌های عمقی و ستون‌های کناری نسب کنید نیز وجود دارد. اینکار امکان نصب سینی تجهیزات به‌صورت پله‌ای یا نصب سینی برروی دیواره‌های چپ و راست تابلو را به شما می‌دهد. در این تابلو، براساس نیاز سفارش‌دهنده، امکان ایجاد ورودی و خروجی هم از بالا و هم از پایین تابلو وجود دارد.

ابعاد استاندارد تابلو برق ریتال

جدول ابعاد و صفحه مونتاژ تابلوهای طرح ریتال

درجه حفاظت تابلو IP

در قسمت تابلو طرح ریتال ایستاده از IP یا درجه حفاظت تابلو برق نام بردیم. دراینجا توضیح کاملی دراین‌خصوص خواهیم داد تا بدانید که تابلوهای برق چگونه از نظر درجه حفاظت ارزیابی می‌شوند.

درجه حفاظت تابلو برق نمایانگر موارد زیر است:

1) درجه حفاظت اشخاص درمقابل تماس با قسمت‌های برق‌دار و متحرک تابلو و تجهیزات درون تابلو دربرابر نفوذ اجسام خارجی.

2) حفاظت از تجهیزات درون تابلو درمقابل نفوذ مایعات به‌درون تابلو.

3) حفاظت از تجهیزات درون تابلو درمقابل ضربات مکانیکی (تحت شرایطی).

• درجه حفاظت تابلو به‌صورت IPXX بیان می‌شود که دو رقم بعد از حروف IP نشانگر نوع آن است.
• رقم اول نشانگر درجه حفاظت اشخاص درمقابل تماس با قسمت‌های برقدار و حفاظت تجهیزات دربرابر نفوذ اجسام صلب خارجی، رقم دوم نشانگر درجه حفاظت درمقابل نفوذ مایعات به درون تابلو است. درجات حفاظتی که به‌طور معمول مورداستفاده قرار می‌گیرند در ادامه ذکر می‌شود:

ایمنی تماس و ایمنی جسم خارجی

IP0X = بدون ایمنی تماس، بدون ایمنی جسم خارجی

IP1X = ایمنی درمقابل جسم خارجی بزرگتر از 50 میلیمتر

IP2X = ایمنی درمقابل جسم خارجی بزرگتر از 12 میلیمتر

IP3X = ایمنی درمقابل جسم خارجی بزرگتر از 2.5 میلیمتر

IP4X = ایمنی درمقابل جسم خارجی بزرگتر از 1 میلیمتر

IP5X = ایمنی درمقابل رسوب گردوغبار مضر به داخل

IP6X = ایمنی درمقابل نفوذ گردوغبار

ایمنی آب

IPX0 = بدون ایمنی آب

IPX1 = ایمنی درمقابل ریزش عمودی قطرات آب

IPX2 = ایمنی درمقابل ریزش نایل قطرات آب (150 درجه نسبت به عمود)

IPX3 = ایمنی درمقابل بخش آب

IPX4 = ایمنی درمقابل پاشیدن آب

IPX5 = ایمنی درمقابل فوران آب، به‌عنوان مثال از ناظر

IPX6 = ایمنی درمقابل جریان آب

IPX7 = ایمنی درمقابل غوطه‌ور شدن

IPX08 = ایمنی درمقابل غوطه‌وری کامل

قیمت تابلو برق طرح ریتال

در برآورد هزینه‌ی یک تابلو برق ریتال فاکتورهای مختلفی تأثیرگذار هستند. ازجمله‌ی آنها می‌توان از ابعاد نهایی تابلو برق، تجهیزات انتخابی براساس نیاز مصرف‌کننده، کیفیت و برند تجهیزات و قطعات مصرفی و مواردی دیگر نام برد. هرکدام از اینها می‌توانند در برآورد قیمت نهایی تأثیرگذار باشند. دراین‌مورد شما می‌توانید از متخصصین تابلو نوین مشورت بگیرید تا ضمن ارائه راهکارهای مؤثر و مقرون‌به‌صرفه، شما را برای گرفتن یک تصمیم درست راهنمایی کنند.

استاندارد مشخصات فنی بدنه و اسکلت تابلو برق

یک شرکت معتبر تولیدکننده‌ی تابلو برق، ملزم به رعایت استانداردهای فنی است که عدم رعایت آنها خسارات جبران‌ناپذیری درپی خواهد داشت. در ادامه بهتر است کمی هم درباره‌ی این استانداردهای فنی صحبت کنیم. این استانداردها که باید همیشه در تولید تابلوهای برق درنظر گرفته شوند به شرح زیر هستند:

1. جنس و ضخامت ورق تابلو

• نوع ورق تابلو باتوجه به شرایط محیطی باید گالوانیزه یا فولادی روغنی انتخاب شود.
• حداقل ضخامت آن 1.5 میلیمتر باشد، به‌طوری که تحمل تنش‌های مکانیکی و الکتریکی و حرارتی در شرایط عادی را داشته باشد.

2. ضخامت و نوع پوشش رنگ تابلو

• براساس استاندارد توانیر شماره 63-103 حداقل ضخامت رنگ‌آمیزی باید بین 60 تا 80 میکرون باشد.
• رنگ تابلو از نوع پودری الکترواستاتیک باشد.
• بدنه تابلو ابتدا باید چربی‌گیری، زنگ‌زدایی و فسفاته‌کاری شود و سپس با رنگ پودری الکترواستاتیک به‌طور یکنواخت رنگ‌آمیزی شود.
• هرگونه پانچ، سوراخ‌کاری و جوش پیچ به ورق تابلو باید قبل از رنگ‌آمیزی انجام شود.

3. رنگ تابلو برق

• ازآنجایی که یکسان‌سازی رنگ ظاهری تجهیزات مشابه در صنعت برق سبب هماهنگی و شناخت آسان‌تر آنها می‌شود، لذا براساس استاندارد توانیر شماره 103-63 و 102-63 کد رنگ تابلو با شماره رال 7035 یا 7032 می‌توان انتخاب نمود (رنگ خاکستری روشن). هرچند که باتوجه به مبلمان محیط داخلی پروژه، از رنگ‌های دیگر نظیر کرم یا سفید صدفی یا آبی و… نیز می‌توان استفاده نمود.

4. نوع لولا و قفل‌ها باتوجه به نوع تابلو ازنظر دسترسی

• لولاهای تابلو از نوع مخفی پیچ‌ومهره‌ای باشد، به‌طوری که قابلیت تعویض نیز داشته باشند.
• قفل آن از نوع زیمنسی آچاری باشد، به‌طوری که به‌راحتی و با ابزار معمولی قابل باز شدن نباشد.

5. نوع تهویه تابلو برق

• طبق بند 13-6-1-1-2 مقررات ملی مبحث 13 به‌منظور عملکرد صحیح و کمک به خنک شدن تجهیزات داخلی تابلو، باید در بالا و پایین درب تابلو، منافذ عبور هوای خنک‌کننده یا دریچه‌های کرکره‌ای تعبیه شود تا تهویه‌ی طبیعی هوا صورت پذیرد.
• درصورت نیاز، فن مجهز به ترموستات نصب گردد. مشروط به‌اینکه قسمت‌های برق‌دار تابلو درمقابل نفوذ آب محافظت شده و تابلو دارای درجه حفاظت مناسب در محل نصب آن باشد.
• مطابق بند 13-6-1-1-3 مقررات ملی مبحث 13 در مناطقی (نظیر مناطق شرجی) که احتمال تعریق تابلوها وجود دارد، تمهیدات لازم (استفاده از هیتر و ترموستات) برای جلوگیری از تعریق تابلوها پیش‌بینی گردد.
• دمای هوای محیط تابلو در داخل ساختمان باید حداکثر 40+ و حداقل 5- درجه سانتیگراد باشد و رطوبت نسبی در دمای حداکثر نباید از 50 درصد بیشتر شود.

6. شناسه و پلاک تابلو برق

• پلاک تابلو باید از نوع مرغوب باشد.
• درصورت نیاز به پیچ کردن پلاک، باید سوراخ‌کاری درب تابلو قبل از رنگ‌آمیزی انجام شود.
• ابعاد پلاک 7×10 سانتیمتر باشد.
• در روی پلاک نام شرکت یا علامت تجاری سازنده، شماره ثبت شرکت، نام تابلو، قدرت، ولتاژ و جریان نامی، ولتاژ تست، ضریب قدرت، تعداد فاز، IP، آدرس سازنده، تاریخ ساخت و مدت گارانتی درج شود.

7. استاندارد بدنه تابلو برق

• تابلو برق فشارضعیف باید براساس آخرین اصلاحیه استاندارد 1-60439-IEC و 4-60947-IEC باشد.

8. نوع تابلو برق و روش نصب

• تابلو ترجیحاً دیواری توکار باشد. و قابلیت دسترسی از جلو داشته باشد.
• درصورت نیاز به استفاده از تابلو روکار، باید تمهیدات، الزامات و استانداردهای مربوطه لحاظ گردد.
• تابلو در ابعاد مختلف متناسب با تعداد و نوع تجهیزات ساخته می‌شود.
• طبق بند 5-4-7-3 نشریه 1-110 ارتفاع نصب برای کلیه تابلوهای دیواری 210 سانتیمتر از بالای تابلو تا کف تمام شده خواهد بود (ارتفاع از پایین تابلو 110 سانتیمتر از کف تمام شده است).
• تابلو باید از زیبایی و حفظ مبلمان محیط داخلی مجتمع، استحکام، قابلیت اطمینان، سهولت نصب و بهره‌برداری برخوردار باشد.
• تابلو باید به‌طور تراز و هم‌سطح دیوار نصب شود.

9. جیب نقشه تابلو

• جیب نقشه باید فلزی باشد و روی قسمت داخلی درب تابلو نصب گردد.
• دیاگرام خط‌بندی تابلو برق مشاعات باید در مقطع مناسب تهیه و پرس خشک گردد و در جیب نقشه تابلو گذاشته شود.

10. پیش‌بینی محل نصب چراغ سیگنال روی درب تابلو

• برای نشان دادن وجود برق در تابلو مصارف عمومی، از سه لامپ سیگنال برای سه فاز در سه رنگ استفاده می‌شود. بنابراین قبل از رنگ‌آمیزی باید در قسمت بالای درب این تابلو محل نصب چراغ سیگنال برای هر فاز، پانچ شود.

11. درب تابلو برق

• درب جلو تابلو تا عرض 70 سانتیمتر به‌صورت یک‌لنگه و برای مقادیر بیشتر، دولنگه با طوق وسط و با رعایت آب‌بندی مناسب باشد.
• درب تابلو باید دارای نوار لاستیک برای آب‌بندی باشد.
• روی درب تابلو باید لامپ سیگنال، فیوز شیشه‌ای، قفل درب، دریچه تهویه در بالا و پایین درب، پلاک تابلو و علامت خطر به‌صورت رنگ شده وجود داشته باشد.

12. صفحه الگو

• صفحه الگو یا کاور، ترجیحاً از جنس پلی‌کربنات شفاف باشد.

13. شماره‌گذاری و برچسب خطوط و مدارها

• مدارهای خروجی نظیر کلیدها، فیوزها و دیگر تجهیزات باید دارای برچسب‌های مشخص و دائمی باشند تا بتوان آنها را شناسایی کرد.
• برچسب‌های شناسایی، باید خوانا، زیبا و دائمی باشند.
• کدگذاری براساس چیدمان از چپ به راست و از بالا به پایین باشد.
• برچسب‌ها باید در ابعاد 1.5×1 سانتیمتری و از نوع فیبر استخوانی با نوشته حک شده یا لیزری قابل نصب روی کلیدها باشند.

14. پیش‌بینی پیچ اتصال ارت به درب و بدنه تابلو

• اتصال ارت به در و بدنه تابلو اجباری است و این اتصال به‌صورت پرچ ممنوع است.
• نصب پیچ گالوانیزه اتصال ارت روی درب و بدنه تابلو با دستگاه جوش پیچ به ورق انجام گردد.
• ارت درب تابلو توسط سیم مسی بافته شده حصیری به عرض یک سانتیمتر با کابلشو به بدنه‌ی تابلو و از طریق پیچ‌ومهره گالوانیزه نصب شده و محکم گردد.
• طول سیم مسی بافته شده باید به‌اندازه‌ای باشد که در حالتی که درب کاملاً باز است تحت کشش نباشد.

15. روش ورود و خروج سیم و کابل به تابلو برق مصارف عمومی

• ورودی کابل و سیم ترجیحاً از قسمت پایین تابلو باشد.درصورت‌نیاز، از صفحه گلند مناسب استفاده شود.
• باتوجه به‌اینکه لوله‌کشی تأسیسات برقی در پارکینگ عموماً از بالا است، توصیه می‌شود دورتادور داخل تابلو (اطراف صفحه کار تا بدنه‌ی تابلو) فضایی حداقل به عرض 5 سانتیمتر برای نصب داکت فلزی یا پلاستیکی مناسب درنظر گرفته شود تا بتوان کابل و سیم‌های ورودی و خروجی در داخل تابلو را به‌راحتی در قسمت پایین تابلو هدایت، فرم‌بندی و آرایش داد.
• به‌جای داکت دورتادور می‌توان از دو کانال مخفی ساخته شده در طرفین بدنه‌ی فلزی تابلو (داکت توکار مخفی) برای عبور و هدایت کابل و سیم‌های ورودی و خروجی از بالا به پایین تابلو و برعکس به‌منظور اتصال به ترمینال‌ها استفاده کرد.

16. ابعاد تابلو برق

• باتوجه به دیاگرام خطی تابلو در نقشه مصوب تأسیسات و تعداد تجهیزات داخل آن، معمولاً ابعاد تابلو به‌ترتیب از چپ به راست به‌صورت (عمق×عرض×ارتفاع) یا (D×W×H) مشخص می‌شود و حداقل عمق تابلو بدون احتساب درب آن باید 15 سانتیمتر باشد. قبل از ساخت تابلو، به‌منظور آرایش و چیدمان درست قطعات، سازنده باید پیش از نازک‌کاری از محل بازدید کرده و نقشه‌ی جانمایی لوازم تابلویی با قید ابعاد و اندازه‌ی تابلو را تهیه کند.

جمع‌بندی

در این مقاله که توسط کارشناسان تابلو نوین تهیه شده است، با شما درباره‌ی تابلو برق طرح ریتال، مشخصات فنی، قیمت و سایر اطلاعات موردنیاز آن صحبت کردند. امیدواریم که توانسته باشیم اطلاعات لازم در این زمینه را در اختیار شما قرار داده باشیم. درعین‌حال، شما می‌توانید سؤالات خود را در بخش نظرات با ما درمیان بگذارید تا به آنها پاسخ داده شود.